برادران کوئن، شازل و دیگران

 اواخر هفته گذشته لیست فیلم‌های حاضر در هفتادوپنجمین دوره ازجشنواره ونیز به‌صورت رسمی اعلام شد، با انتشار نام فیلم‌ها و کارگردان‌‌های حاضر در این فستیوال حالا کنجکاوی خیلی از سینمادوستان برای تماشای آثار حاضر در این جشنواره و حدس برنده شیر طلایی برانگیخته شده است. در میان فیلم‌های این دوره از جشنواره ونیز نام فیلمسازان مهمی چون برادران کوئن، مایک لی، آلفونسو کوارون، ژاک اودیار و اولیویه آسایاس به چشم می‌خورد و حتی همچون ادوار گذشته، فیلمسازان ایرانی نیز در بخش‌های مختلف این فستیوال حضور نسبتا پررنگی دارند. در این گزارش به معرفی چند فیلم کنجکاوی‌برانگیز جشنواره ونیز پیش رو پرداختیم که در ادامه می‌خوانید.

اولین انسان

درام فضایی «اولین انسان» ساخته دامین شازل کارگردان آمریکایی فیلم افتتاحیه هفتادوپنجمین دوره جشنواره فیلم ونیز است و اکنون با اعلام برگزارکنندگان جشنواره یکی از فیلم‌های بخش مسابقه بین‌الملل هم به حساب می‌آید که شانس زیادی برای درو کردن جوایز این فستیوال دارد. «لا لا لند» فیلم قبلی شازل در 2016 فیلم افتتاحیه جشنواره ونیز بود و این برای دومین بار است که جشنواره ونیز با فیلمی از شازل آغاز می‌شود. فیلم قبلی او «لا لا لند» (La La Land) در 2016 فیلم افتتاحیه جشنواره ونیز بود. آن فیلم در لیدو با استقبال پرشور اهالی رسانه روبه‌رو شد و بعدها در فصل جوایز سینمایی به موفقیت فراوان دست پیدا کرد. «لا لا لند» با 14 نامزدی پیشتاز جوایز اسکار 2017 بود و درنهایت در شش بخش پیروز شد. اما فیلم تازه شازل یعنی «اولین انسان» را یونیورسال پیکچرز روانه سینماها می‌کند. رایان گاسلینگ که در فیلم «لالا لند» نقش یک پیانیست جاز را بر عهده داشت در این فیلم نقش نیل آرمسترانگ فضانورد آمریکایی را بازی می‌کند که در 20ژوئیه 1969 در مأموریت آپولو11 بر کره ماه گام نهاد. کلر فوی(بازیگر سریال «تاج» تولید شبکه نت‌فلیکس) در «اولین انسان» در نقش جنت شیرسن همسر آرمسترانگ ظاهر شده است. کایل چندلر، جیسن کلارک، کوری استول، کیاران هایندز، کریستوفر آبوت و پاتریک فویجت گروه بازیگران فیلم را کامل می‌کنند.

حماسه باستر اسکراگز

جوئل و ایتن کوئن با «حماسه باستر اسکراگز» به جشنواره ونیز می‌آیند، پروژه‌ای که سال گذشته از آن به‌عنوان یک سریال کوتاه تولید نت‌فلیکس یاد شد. البته همان موقع اعلام شد قرار است حاصل کار به گونه‌ای باشد که این پروژه هم‌زمان قابل پخش تلویزیونی و سینمایی را داشته باشد. داستان «حماسه باستر اسکراگز» با بازی تیم بلیک نلسن، زوئی کازان، لیام نیسن و تام ویتس در غرب وحشی روی می‌دهد و در آن شش داستان متفاوت باهم تلفیق شده‌اند. برای اولین بار است که برادران کوئن یک کار را به صورت دیجیتال فیلمبرداری کرده‌اند. سینمای کوئن‌ها چندان به سبک و سیاق خاصی پایبند نیست، چرا که آن‌ها در ژانر‌‌های مختلفی فیلم ساخته‌اند، از کمدی‌هایی چون «بزرگ کردن آریزونا» و «قاتلین پیرزن»، تا فیلم گانگستری «گذرگاه میلر»،فیلم نوآر«خون ساده» و «فارگو»، آثار جنایی چون «مردی که آن‌جا نبود» و «این‌جا جای پیرمردها نیست»، تا عاشقانه‌ای مثل «سنگدلی تحمل‌ناپذیر» و یا فیلم‌های سیاسی و جاسوسی مثل «پس از خواندن بسوزان». برادران کوئن با ژانر وسترن بیگانه نیستند و پیش از «حماسه باستر اسکراگز» فیلم‌های «شهامت» و «پیرمردها کشوری ندارند» را در این حوزه ساختند. از ویژگی دیگر فیلم‌های این دو فیلمساز، نظم خاصی است که رویفیلمنامهو قسمت‌های مختلف آثار خودشان مراعات می‌کنند. آن‌ها تمرکز و دقت خاصی روی تمام اجزای فیلمی که می‌سازند دارند، معمولاً کارهایشان را آثار هوشمندانه و نبوغ‌آمیز توصیف می‌کنند. در کنار این، اکثر آثار کوئن‌ها فضایی منحصربه‌فرد و ویژه دارد و نوعی غرابت خاص در آن‌ها وجود دارد که در آثار هیچ فیلمساز دیگری نیست. آن‌ها در 1997 برای فیلم «فارگو» برنده اسکار بهترین فیلمنامه غیراقتباسی شدند و سال2008 با «پیرمردها کشوری ندارند» سه جایزه اسکار بهترین فیلم، کارگردان و فیلمنامه اقتباسی را دریافت کردند. آن‌ها درمجموع 13 بار نامزد اسکار بوده‌اند و هیچ بعید نیست که از جشنواره ونیز دست پر به خانه برگردند، دست‌کم باتوجه به تبحر آن‌ها در فیلمنامه‌نویسی و کارگردانی آثار وسترن می‌توان حدس زد کوئن‌‌ها یکی از کاندیدا‌‌های این دو رشته باشند.

سوسپریا

«سوسپریا» عنوان فیلمی ترسناک محصول سال۱۹۷۷به کارگردانیداریو آرجنتواست. فیلم با بازیگریجسیکا هارپرقصه هنرجوی باله آمریکایی است که به‌تازگی به آکادمی رقص پرآوازه‌ای در آلمان منتقل شده ‌است. او اما متوجه چیزی بسیار شوم و ماورای طبیعی که در میان سلسله‌ای از قتل‌ها در گوشه و کنار آکادمی در جریان است، می‌شود. اما لوکا گوادانینو کارگردان ایتالیایی که سال گذشته فیلم اسکاری «با اسم خودت به من زنگ بزن» را روی پرده سینماها داشت با بازسازی فیلم ترسناک و موفق « Suspiria» به کارگردانی داریو آرجنتو برای اولین بار به جشنواره ونیز می‌آید. از بازیگران آن می‌توان بهداکوتا جانسون،کلویی گریس مورتس، میا گاث وتیلدا سوئینتناشاره کرد. جسیکا هارپرهنرپیشه نسخه اصلی فیلم نیز در نقش شخصیتی متفاوت ظاهر خواهد شد.

پیترلو

مایک لی؛ کارگردان کهنه‌کار بریتانیایی در پروژه «پیترلو»(Peterloo) با تعدادی از همکاران قدیمی‌اش مانند جرجینا لو؛ تهیه‌کننده و دیک پوپ؛ فیلمبردار که برای «آقای ترنر» فیلم قبلی لی، نامزد جوایز اسکار و بفتا شد در این فیلم مجددا همکار شده است. این فیلم درباره قتل‌عام 1819 در منچستر است؛ زمانی که سربازان به یک راهپیماییِ اعتراضی آرام در حمایت از دموکراسی حمله کردند. این کشتار سال1819 در پی حمله نیروهای دولت بریتانیا به شرکت‌کنندگان در یک راهپیمایی صلح‌آمیز که در حمایت از دموکراسی در سنت‌پیترفیلد در منچستر برگزار شده بود روی داد و در نتیجه آن 18نفر کشته و 700نفر مجروح شدند. لی درباره این فیلم خود گفت: تاکنون هیچ‌وقت یک فیلم بلند داستانی درباره کشتار پیترلو ساخته نشده است. صرف نظر از اهمیت سیاسی این اتفاق تاریخی در جهان، خود داستان به‌لحاظ شخصی برای من که اهل منچستر و سالفورد هستم اهمیت دارد. مایک لی؛ کارگردان کهنه‌کار بریتانیایی با «پیترلو» شانس دریافت یکی از جوایزه اصلی را دارد.

همچنان که می‌مردم

این فیلم بیش از این‌که برای جهان کنجکاوی‌برانگیز باشد برای ایرانیان مهم است. فیلم ایرانی «همچنان که می‌مردم» به کارگردانی مصطفی سیاری در بخش افق‌های جشنواره ونیز حضور پیدا کرده و شانس دریافت جایزه را دارد. «همچنان که می‌مردم» اولین فیلم بلند سیاری، درباره یک خانواده چهار‌نفره است که برای خاکسپاری پدر خود طبق وصیت او راهی روستایی ناشناس می‌شوند. بنا به گفته سیاری فرمت و قصه این فیلم به گونه‌ای است که در سینمای ایران متداول نیست، برای مثال هرچند «همچنان که می‌مردم» یک فیلم خانوادگی نیست اما درباره یک خانواده است که از یک شهر به شهر دیگر می‌روند اما نمی‌دانند آن‌جا کجاست. جایی که آن‌ها قصد سفر به آن را دارند، روستایی در اطراف اهواز است که آن‌ها تنها نام آن روستا را شنیده‌اند و هیچ‌گاه به آن منطقه نرفته‌اند. نادر فلاح، الهام کردا، مجید آقاکریمی، وحید راد، محمد ربانی، علی مولایی و… بازیگران اصلی این فیلم هستند.

اما به‌جز فیلم «همچنان که می‌مردم»، فیلم «فانوس خیال» تازه‌ترین ساخته امیر نادری؛ کارگردان ایرانی و «Blood Kin» ساخته رامین بحرانی کارگردان ایرانی-آمریکایی در جشنواره ونیز نمایش داده می‌شود. ژاکلین بیسِت؛ بازیگر کهنه‌کار بریتانیایی در «فانوس خیال» ساخته امیر نادری بازی می‌کند. نادری دو سال پیش در جشنواره ونیز جایزه افتخار فیلمساز ژیگر لوکولتر را دریافت کرد. این جایزه به هنرمندی تعلق می‌گیرد که نقشی بدیع در سینمای معاصر داشته است همچنین قرار است نسخه ترمیم‌شده فیلم «خشت و آینه» به کارگردانی ابراهیم گلستان در بخش کلاسیک‌های ونیز روی پرده برود.

رم

در سپتامبر۲۰۱۶ اعلام شد که آلفونسو کوارون، فیلمسازی که بسیاری از آثار او مورد توجه مخاطبان و منتقدان قرار گرفته است و تاکنون توانسته جوایز گلدن‌گلوب، بفتا و اسکار را از آن خود کند، قرار استنویسندگی و کارگردانی فیلمی را بر عهده بگیرد که داستان آن در مورد یک سال از زندگی یک خانواده طبقه متوسط درمکزیکوسیتیدر اوایل دهه۱۹۷۰ است. مراحل تولید این فیلم یعنی «رم» درپاییز۲۰۱۶ آغاز شد. آلفونسو کوارون در این فیلم به ماجرای کشتار شماری از دانشجویان در سال۱۹۷۱ توسط یک گروه شبه‌نظامی پرداخته است. خود کوارون در این‌باره گفت: می‌خواستیم یک بخش از تاریخ مکزیک را حفظ کنیم. «رم» اولین فیلم کوارون است که او پس از فیلم «و مادرت نیز» که سال۲۰۰۱ ساخته بود، بار دیگر در مکزیک ساخته و داستانشدر مکزیکمی‌گذرد.

.

برادران خواهران

ژاک اودیار؛ کارگردان فرانسوی با فیلم «برادران خواهران» به ونیز می‌آید. فیلم ژاک اودیار یک وسترن است که این کارگردان فرانسوی آن را به زبان انگلیسی ساخته و بازیگران آن واکین فینیکس و جان سی.رایلی هستند. داستان فیلم روایتگر زندگی چارلی و الی سیستر است که در جهانی وحشی و پرآشوب زندگی می‌کنند. آن‌ها دستشان به خود آلوده است. به خون جنایتکاران و بی‌گناهان. آن‌ها هیچ واهمه‌ای از کشتار دیگران ندارند درواقع این کار شغل آن‌هاست

ملیکا مومنی‌راد