دهه ۷۰ شمسی بود و دوران
شکوفایی موسیقی بعد از انقلاب. هر روز در انتظار انتشار نوار تازه ای از
سوی نسل نوی موسیقی پاپ بودم، هر چند صداهایی تقلیدی از حنجره های پیشتر
امتحان پس داده بودند! در روزگاری که بیش از هر فضایی، گرم نوا بودم و همدم
ساز به صدایی متفاوت رسیدم که از جنس ۲ خواننده محبوب زندگی ام بود. تلفیق
صدای خاصش با کلام حضرت مولانا در آلبوم «شهر دل» را نه می شد به طور مشخص
در قالب راک دسته بندی کرد و نه تناسبی با پاپ داشت و نه معطوف به سبک
بلوز بود؛ همه این ها بود و هیچ کدام نبود و لحن و استایل مدرنی داشت
متفاوت از فرهاد مهراد و فریدون فروغی و حتی ری چارلز و مارک نافلر و هر آن
صدایی که مشتاقش بودم. با این احوال از سال ها دور که هنوز «رضا یزدانی»
اندکی از شهرت بسیار امروزش را نداشت، با سبک خواندن متفاوتش عجین شدم و از
پس سال ها همچنان با صدایش دوره می کنم روزگار بی ترانه گی را… هر چند
از پُرکاری اش و از تغییر رویکردش از موسیقی فاخر به موسیقی مصرفی و نیز
نقش آفرینی اش در سینما چندان دلِ خوشی ندارم! گفت و گوی پیش روی که به
بهانه اکران فیلم «تیک آف» صورت یافت، حاصل بخشی از گفت و گوی طولانی ام با
خواننده، نوازنده، آهنگساز و بازیگر سینما و تئاتر است. گپ و گفتی که تا
نیمه های شب ادامه یافت! چرا که من مشتاق گفت و گو با خواننده محبوبم بودم و
او سرخوش از حضورش در سینما.

فیلم «تیک آف» را در اکران داری که بعد از چند تجربه ناموفق در عرصه بازیگری برایت شیرین خواهد بود!

آره، خیلی خوشحال هستم که فرصت همکاری با احسان عبدی پور و بچه های گروه
«تیک آف» را پیدا کردم. همه چیز در این فیلم حرفه ای بود و من هم انگیزه
بالایی برای بازی داشتم. با کمک همه و تلاشی که داشتیم ارتباط خوبی شکل
گرفت و کارگردان مسلطی هم در کار بود و وقتی همه این ها را کنار هم بگذاری
به همین نتیجه می رسی که «تیک آف» در کارنامه کاری من خیلی متفاوت و شیرین
است. البته امیدوار بودم اکران بهتری داشته باشد و این فیلم خوب بیشتر دیده
شود. اما حتما می دانی که با چه سختی هایی این فیلم بالاخره توانست اکران
شود.

قصد تحلیل فیلم احسان عبدی پورِ
نازنین را ندارم وگرنه در کنار حُسن ها، نقدهایی بر این فیلم وارد است.
درباره بازی ات در «تیک آف» بگو که پیشنهاد چه کسی برای نقش آفرینی در این
فیلم بودی؟

احسان من را انتخاب کرد و بعد هم خانم کرامتی و خانم ابوالقاسمی؛ تهیه
کنندگان فیلم این پیشنهاد را پسندیدند و با من صحبت شد و مانند هر کار حرفه
ای دیگر در سینما با فیلمنامه شروع کردیم و بعد برای همکاری گفت و گو شد.
در ابتدا خانم کرامتی که از دوستان قدیمی من هستند تماس گرفتند و گفتم که
فیلمنامه را بفرستند تا بخوانم و هنگامی که خواندم از ارتباط بین شخصیت ها و
فضای کار خیلی لذت بردم. از همانجا می توانستم تصور کنم که چه کار گرم و
دوست داشتنی خواهد شد و هنگامی که سر صحنه رفتیم به ارزش و اهمیت کار نزد
سازندگانش بیشتر پی بردم.

رضا یزدانی در فیلم های سینمایی
پیشین خود تنها به عنوان خواننده ای که با ساز و صدایش فضای صحنه را تغییر
دهد، به کار گرفته می شد و جایگاه بازیگری اش در اپیزود دوم «طهران تهران»
و  «بوی گندم» و فیلم های کیمیایی و این آخری که «سوفی و دیوانه» است،
مخدوش بود! حتی در نمایش هایی همچون «کمی بالاتر» که از شما دیدم هم این
رویه نامطلوب وجود داشت. اما در «تیک آف» توانستنی خودی نشان دهی.

آن فیلم ها و تئاترهایی که اشاره می کنی بیشتر جنبه خواننده بودن برایم
داشت تا بازیگری به صورت حرفه ای و در آن ها در حد چند سکانس محدود حضور
داشتم و شرایط آن فیلم ها با «تیک آف» کاملا فرق داشت. در فیلم احسان عبدی
پور اصلا خوانندگی ام مطرح نیست و نقش اصلی را به عهده دارم و فضایی کاملا
اجتماعی حاکم است. «شیرزاد»، کاراکتر کاملا مجزایی دارد و برایش شخصیت
پردازی خوبی شده است و من از ابتدا این نقش را خیلی دوست داشتم. حالا در
کنار بازی، ترانه ای را هم برای فیلم اجرا کردم که حتما شنیده ای.

لذت بازیگری در وجودت چنان شکل
یافته است که به نظر می رسد از این پس باید رضا یزدانی را بیشتر در سینما
دید. اما من به عنوان یک طرفدار قدیمی علاقه دارم توانایی ات را متمرکز در
موسیقی ببینم!

ببین، وقتی خیلی از صاحب نظرانی که فیلم «تیک آف» را دیدند از بازی من
تعریف کردند، انگیزه ام برای فعالیت بیشتر شد و خیلی دوست دارم در حرفه
بازیگری بمانم. تا به حال سینماگران بزرگی مثل فریدون جیرانی، رخشان بنی
اعتماد، مصطفی کیایی و  فرهاد اصلانی از بازی ام در فیلم تعریف کردند و من
تصمیم دارم این داستان را ادامه دهم. البته به آن چه گفته ای هم حواسم هست
که بازیگری باعث نشود از موسیقی دور شوم.

در فیلم «بوی گندم» هم با وجودی که نقش پُررنگی داشتی، اما فیلمی فاقد هرگونه ارزش گذاری بود! از همکاری در آن کار پشیمان نیستی؟

از «بوی گندم» راضی نبودم اما تجربه ای بود و همیشه انتخاب ها درست در نمی
آید. البته در فیلم های گذشته بیشتر دوست داشتم موسیقی ام دیده شود. به هر
حال هر فیلمی جای خودش را دارد و زندگی هم فراز و نشیب های مختلفی پیدا می
کند و نمی توان با یک فیلم درباره افراد قضاوت کرد. اگر شرایط درست باشد
بالاخره آدم به حق و جایگاهش در هر زمینه ای می رسد و من هم مطمئن بودم که
این اتفاق برایم خواهد افتاد. اگر بخواهیم از زاویه سینما نگاه کنیم قطعا
فیلم «تیک آف»، مهم ترین و اثرگذارترین فیلمم است و ارزش های بسیاری به
لحاظ سینما دارد.

اگر چه چهره ای سینمایی داری اما
لحن و شیوه بیان متفاوتی که در خوانندگی از آنِ خود کرده ای، در صورت بهره
مندی از خلاقیت های تازه تر می تواند ابعاد بین المللی هم بیابد. این را هم
دوست دارم این جا اضافه کنم که آن رسانه ای که با تماشای یک کنسرت از
خواننده ای تازه کار علیه رضا یزدانی و جایگاهش تیتری می زند، به طور حتم
از تاریخ موسیقی راک و پاپ ایرانی سر درنمی آورد! اما خودت خوب می دانی که
در موسیقی می توانی خیلی بیشتر از این ها گام برداری و قناعت به جایگاه
امروز نداشته باشی!

من کار خودم را می کنم و سال ها است که مخاطبان خود را پیدا کردم و
جایگاهم مشخص است و کارم را بلدم و دنبال حاشیه هم نیستم! اما درباره
نگرانی ات باید بگویم که خیلی حواسم هست که خللی در کار موسیقی ام پیش
نیاید و مدیریت می کنم. کلا مدیریت کردنم در زندگی خیلی خوب است. اگر وارد
یک پروژه سینمایی مثل «تیک آف» می شوم، تعداد افراد برای تولید آلبوم جدیدم
را ۲ برابر می کنم تا مشکلی پیش نیاید.

عشق به بازیگری باعث نمی شود که هر پیشنهاد نامطلوبی، وسوسه ات برای پذیرش کند؟!

تجربه «تیک آف» را خیلی دوست داشتم و از شخصیت پردازی «شیرزاد» در این
فیلم خوشم آمد که پذیرفتم در آن بازی کنم وگرنه واقعیتش این است که به من
فیلمنامه های زیادی برای بازی می دهند و در یک سال اخیر ۲۴ پیشنهاد نقش یک
در سینما داشتم و اگر به موقعیت خودم در موسیقی و بازیگری فکر نمی کردم که
شرایط کاملا فرق می کرد! شخصیت «شیرزاد» در «تیک آف» نقطه خیلی جذابی برایم
داشت و دوست ندارم اگر چنین موقعیت هایی برایم پیش می آید به راحتی هدر
دهم.

کاراکتر «شیرزاد» در فیلم «تیک اف»
چه وجوهی داشت که انقدر مجذوب ات کرد؟ از شوریدگی اش لذت می بری و یا جنون و
لحن معترضانه اش که در شیوه خوانندگی شما هم می توان یافت؟

«شیرزاد» با وجودی که جنوبی است اما به کاراکتر شخصیتی خودم خیلی نزدیک
است. نگاه اعتراضی اش و این که کاریزمایی داشت را دوست دارم. همچنین
«شیرزاد» حس لیدر شدنش خیلی به من نزدیک بود و از این جهت حس خوبی داشتم.

ارتباط ات با بازیگران حرفه ای فیلم چگونه بود؟

خیلی خوب بود و مصطفی زمانی خیلی به من کمک کرد و همه هماهنگ و رفیق
بودیم. احسان هم کلی انرژی گذاشت و در کل تجربه شیرینی در جنوب بود.

با مصطفی زمانی در فیلم «بوی گندم» هم همکار بودی!

بله، منتهی آن جا خیلی وِل بودیم کلا! اما این جا همه چیز برنامه ریزی شده و هدفمند بود.

سینما چه وجوه متمایزی نسبت به
موسیقی برایت دارد؟ گستردگی فضای رسانه سینما وسوسه آفرین بوده است! و یا
سینما برایت چشم اندازی متفاوت برای ظهور توانایی ها قلمداد می شود؟

من از عشق قدیمی های سینما هستم و از تئاتر شروع کردم و همیشه این مسیر را در کنار موسیقی دوست داشتم.

اولین فیلمی که مجذوب تان کرد، چه بود؟ عاشق قهرمانان یاغی سینما شدید و یا عشق رمانتیکی بودید؟!

من خیلی سینمای نوآر و قهرمان هایش را دوست داشتم. از فیلم های الیور استون و اسکورسیزی هم خوشم می آمد.

جنس آثار موسیقایی ات شباهتی به جنون نشسته در سیمای «تراویس بیکل» در «راننده تاکسی» دارد!

بله، خیلی زیاد.

چه نسبتی با قهرمانان یاغی سینمای کیمیایی در قبل از انقلاب داشتی؟

فیلم های قدیمی شان را دیدم و در آثار بعد از انقلاب مسعود کیمیایی هم فیلم «سرب» ر ا دوست دارم.

چه شد که میان شما و مسعود کیمیایی فاصله افتاد؟ فیلمسازی که قبلا نسبت به او ارادت خاصی داشتید!

هنوز هم نسبت به ایشان احترام خاصی قائل هستم و اتفاق خاصی بین ما نیفتاد!

در آثار اخیر کیمیایی غیبت داری و گفته بودی که برخی از اطرافیان موجب این جدایی شده اند و قرار بود روزی درباره شان حرف بزنی!

به هر حال برخی اتفاقات افتاد و فعلا ترجیح می دهم درباره اش صحبت نکنم.

مثلث همکاری با مسعود کیمیایی، ضلعی
به نام «یغما گلرویی» داشت که در آثار اولیه ات به عنوان ترانه سرا نقشی
پُررنگ را به عهده داشت. به نظرم جدایی تان از هم که دلایل خاص خود را
دارد، رضا یزدانی را وارد مرحله ای متفاوت از مسیر ابتدایی اش کرد که بیشتر
دوستش داشتم؛ جایی که با ترانه ها و شیوه بیان پخته تری در آلبوم های
«پرنده بی پرنده»، «هیس»، «ساعت ۲۵ شب» و حتی آلبوم لو رفته! «بوف کور»
مواجه بودیم اما در آلبوم های بعدی سعی کردی هر چه بیشتر ترانه ها و
اجراهای نزدیک تری با نسل جوان و مخاطبان عام پیدا کنی!

ببین، شرایط و اتفاقات مختلفی در طی سال های طولانی می افتد و یک هنرمند
ناگزیر است که خود را با فضای تازه هماهنگ کند. هر دوره ای جنس ترانه ها و
موسیقی خود را می طلبد و من باید بتوانم همپای مخاطبان خود پیش بیایم و
آلبوم به آلبوم نیازهای جامعه را بسنجم و همه نوع طیفی را هم با اثری که
منتشر می کنم، راضی کنم. من این تغییری را که اشاره داشتی نفی نمی کنم اما
واقعا این مساله اجتناب ناپذیر است. همه تلاشم این بوده که در هر آلبوم
بتوانم حرف تازه و حتی سبک های تازه ای در موسیقی را تجربه کنم، در واقع
اگر چه همراهی با مخاطب عام را قبول دارم اما باعث نمی شود که از جهان بینی
خودم دست بکشم و از آن موسیقی مورد نظرم که از ابتدا دنبالش بودم، دور
شوم.

جنس صدای رضا یزدانی انگار کوک شده برای اجرای ترانه های اعتراضی! من هنوز ترانه های «لاله زار» و «پرنده بی پرنده» و «پیکان» و «غیر مجاز» و «برج» و «مش رمضون» و از
این دست ترانه هایت را کلمه به کلمه از پس سال ها در ذهن دارم اما آثار
سال های اخیرت به جز مواردی استثنایی مانند «مرگ تدریجی یک رویا»، کمتر از
جنس ماندگاری است! با این ادعا که پیگیرترین و مشتاق ترین مخاطب آثارت هستم
و هنوز محبوب ترین خواننده ام هستی، این مطلب را عنوان می کنم.

به من لطف داری و دمت گرم که کارهایم را دوست داری. اما این را هم در نظر
داشته باش که موسیقی و اصولا هنر نمی تواند از جامعه مخاطب خود فاصله پیدا
کند، شاید کارهایی که اشاره کردی از جنس سنگین و دشوارتری برای برخی
مخاطبان باشد و برخی ترانه های جدیدم بیشتر مورد پذیرش مخاطب جوان قرار
بگیرد البته ساده گفتن یک حرف دلیل نمی شود که خالی از نکته باشد و یا به
شکل سخیفی اجرا شود. من در عین حال که تفکر و شیوه خوانندگی خود را حفظ
کرده ام دنبال تجربه های تازه ای با مخاطبان خود هستم و خوشبختانه استقبال
مردم نشان داد که مسیرم را درست آمده ام. آن ترانه های معترضانه هم که می
گویی همچنان در آثارم وجود دارد و ترانه ای مانند «قوی سیاه» را دارم که از
جنس همان «پرنده بی پرنده» است.

این تجربه گرایی ات در اجرای ترانه
«تیک آف» با آن موسیقی راک بوشهری شنیدنی است. در آلبوم آینده ات هم قرار
است با روزبه بمانی کار کنی. چه زمانی منتظر انتشارش باشیم؟

بله، با دوستان ترانه سرایی مثل روزبه بمانی کار می کنم و یک گروه همراه
که سال ها است با هم هستیم و جزو نوازندگان درجه یک هستند و فکر می کنم
آلبوم خوبی شده است که حدود یک ماه آینده به بازار می آید.

آینه نیوز